Ιχνοστοιχεία - Γυναικεία και ανδρική γονιμότητα

Ο ρόλος των ιχνοστοιχείων είναι σημαντικός για την καλή λειτουργία του γενετικού συστήματος ανδρών και γυναικών. Ο ψευδάργυρος (Zn), το σελήνιο (Se) και ο χαλκός (Cu) είναι απαραίτητα ιχνοστοιχεία για την ωρίμανση του ωαρίου.

Ο Cu χρειάζεται για σύνθεση οιστρογόνων, ενώ το μαγγάνιο (Mn) για την σύνθεση προγεστερόνης. Το ιώδιο Ι είναι απαραίτητο για την παραγωγή ορμονών του θυροειδή όπου βοηθούν και παίζουν ρόλο στην ωρίμανση των ωαρίων. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η ύπαρξη βαρέων μετάλλων στον οργανισμό, όπως υδράργυρου (Hg), μολύβδου (Pb) και καδμίου (Cd), ανταγωνίζεται τα χρήσιμα ιχνοστοιχεία που είναι απαραίτητα για την ωρίμανση των ωαρίων και την μετέπειτα ομαλή κύηση. Ο μόλυβδος εμποδίζει την σύνθεση της αίμης. Ειδικότερα, προκαλεί στα ερυθρά αιμοσφαίρια μείωση της δράσης του ενζύμου αφυδρογονάση του δαμινολεβουλινικού οξέος. Η τοξικότητα του μολύβδου έχει συνδεθεί με αυτόματη έκτρωση και ανωμαλίες στην έμμηνο ρύση αλλά δεν είναι βέβαιο ότι συσχετίζεται με τερατογενέσεις. Ορισμένοι ερευνητές ανέφεραν κάποια σχέση μεταξύ των επιπέδων του μολύβδου της ατμόσφαιρας και ορισμένων συγγενών δυσπλασιών.

Ο υδράργυρος προκαλεί διαταραχές συμπεριφοράς, αλλοιώσεις στην οπτική οξύτητα, προβλήματα στη νεφρική λειτουργία, ενώ το κάδμιο χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια και νεφρικές βλάβες, προβλήματα στο καρδιαγγειακό και μυοσκελετικό σύστημα. Παράλληλα, ενοχοποιείται και για καρκίνο των οργάνων αναπαραγωγής και των πνευμόνων.

Οργανικές ενώσεις (Hg) μπορούν να διαπεράσουν τον πλακούντα και να οδηγήσουν σε καθυστέρηση ανάπτυξης ή ακόμα και παράλυσης του εμβρύου ακόμα και αν στην μητέρα δεν υπάρχουν συμπτώματα επιμόλυνσης με το τοξικό αυτό μέταλλο. Έρευνες έχουν δείξει ότι επιβαρυμένες έγκυες γυναίκες με Ηg διατρέχουν κίνδυνο τα νεογέννητα να εμφανίσουν σπαστικότητα, αυτισμό, ολιγοφρένεια και άλλες νευρολογικές παθολογίες. Ο εγκέφαλος του εμβρύου έχει τη τάση να αποθηκεύει Ηg. Γι' αυτό είναι χρήσιμο πριν την γονιμοποίηση να γίνεται έλεγχος για βαρέα μέταλλα. Προβλήματα κύησης όπως και αποβολές σχετίζονται με χαμηλά επίπεδα στον οργανισμό Zn, Se, K, Cu, Mn, I, Ca.

Για τους άντρες σημαντικά στοιχεία είναι ο ψευδάργυρος (Zn) και το σελήνιο (Se). Χαμηλά επίπεδα ψευδαργύρου (Zn) οδηγούν σε μειωμένη παραγωγή τεστοστερόνης, με αποτέλεσμα να προκαλείται παθοσπερμία. Η περιεκτικότητα Zn στο ανδρικό αναπαραγωγικό σύστημα είναι πολύ πιο υψηλή σε σχέση με άλλα όργανα. Έχει αποδειχθεί ότι άντρες με χαμηλή περιεκτικότητα Zn στα σπερματοζωάρια, μπορεί να οδηγήσει σε τερατογένεση, επειδή κατά τη γονοιμοποίηση, το γονιμοποιημένο ωάριο λαμβάνει μεγαλύτερο ποσοστό Zn από το σπέρμα του άντρα. Επίσης πολύ σημαντικός είναι ο ρόλος του σεληνίου (Se) για το σπέρμα του άντρα αφού σαν αντιοξειδωτική ουσία με τη βοήθεια βιταμίνης Ε αυξάνει την κινητικότητα των σπερματοζωαρίων.